Frank Herbert’ün 1965’te yazdığı ve daha sonra birçok kez beyaz perdeye uyarlanan bilim kurgu romanı Dune, birçok ilginç teknolojiyi okurlarıyla buluşturuyordu. Bunlardan biri de Fremenlerin çöl gezegeni Arrakis’te hayatta kalmak için giydiği kıyafetlerdi. Bu kıyafet, ter ve idrarı içilebilir suya dönüştürüyordu.
Fremen halkının giydiği bu kıyafet, şimdiye kadar bilim kurgu olsa da yeni bir araştırma, gerçeğe dönüşebileceğini gösterdi. Çalışma Froniters in Space Technologies üzerinden yayımlandı.
Astronotlar için idrarı suya dönüştürebilen kıyafet geliştirildi
ABD’deki Cornell Üniversitesi’nden araştırmacılar, Dune’daki kıyafetlerdeki tarzı bir sistemin astronotlara büyük yarar sağlayabileceğini düşündüler. Bundan ilham alınarak da idrarı içilebilir suya dönüştürebilen bir astronot kıyafetinin prototipini oluşturdular.
Fremen Space isimli firma, bu fikri gerçeğe dönüştürmek için yola koyuldu. Araştırmacılardan Sofia Etlin, kıyafetin tasarımının astronotun rahatını sağlamak için birden fazla güvenlik mekanizmasıyla sürekli içme suyu temini sağlayan vakum bazlı bir sistemle çalıştığını ifade etti.
Normalde astronotların uzay giysilerinde, idrar ve dışkıyı toplayan bezler kullanılıyor. Bu yeni kıyafetle de bu ihtiyacın ortadan kaldırılması amaçlanmış. Etlin, sistemlerinin önce idrarı topladığını, sonrasında ise filtreleyerek içme suyuna dönüştürdüğünü ifade etti. Toplanan idrar, vakum pompası yoluyla filtre sistemine aktarılıyor, buradaki işlemin ardından bir elektrolit çözeltisiyle karıştırılıyor ve astronotun içmesi için giysiye geri pompalanıyor.
Araştırmacılar, 500 mililitre civarında idrarın toplanıp filtrelenmesinin 5 dakika civarında kısa denebilecek bir sürede gerçekleşebildiğini ifade etmişler. Ancak kıyafetlerdeki su bölümlerinin yalnızca 1 litre su taşıyabilmesi, uzun süreli görevler için yetersiz olduğu anlamına gelidğini de eklemişler. Saatlerce süren uzay yürüyüşleri için sistemin ve kıyafetlerin daha da iyileştirilmesi gerek.
Yine de bu gelişme çok umut verici. Bilim insanları, Dune’dan ilham alan kıyafetlerin ilerleyen yıllarda gerçekleştirilecek uzay görevlerinde kullanılmasını umuyorlar. Gerçek olup olmayacağını zaman gösterecek.
